Toprak Mahsulleri Ofisi, kurulduğu 1938 yılından bugüne kadar gerek üretici gerek tüketici lehine görev alanındaki ürünlerde piyasa istikrarı sağlamakta ve ülkemiz gıda arzında bir sigorta görevi görmektedir.
Bu anlayış ile 17 Mayıs 2021’de 2021 hasat yılı ekmeklik buğday alım fiyatlarını bir önceki döneme göre %36 artışla 2.250 TL/Ton, arpa fiyatlarını %37 artışla 1.750 TL/Ton olarak açıklamış; alım fiyatları üreticilerimiz tarafından memnuniyetle karşılanmıştır. Söz konusu artış oranı son 18 yılda açıklanan en yüksek orandır.
Fiyatların açıklandığı dönemde TMO’nun hububat alım fiyatları, o tarihteki dünya fiyatlarının üzerindeydi.
TMO alım fiyatları, üreticiler için bir eşik/garanti fiyat görevini görmekte olup üreticilerimizin ürünlerini maliyetlerinin üzerinde belirli bir refah payı da ilave ederek pazarlayabilecekleri asgari fiyat mahiyetindedir.
Ülkemiz hububat üretimi 2021 yılında kuraklık nedeniyle azalmış; buğday üretimimiz %14 oranında düşüşle 17,7 milyon ton, arpa üretimimiz %31 düşüşle 5,75 milyon ton olarak gerçekleşmiştir.
Hasatla birlikte kuraklığa bağlı rekolte kaybından dolayı piyasa fiyatlarında hızlı yükselişler yaşanmış; üreticilerimiz ürünlerini piyasa için bir eşik fiyat olan TMO alım fiyatının oldukça üzerinde bir seviyede pazarlama imkânı bulmuştur. Lisanslı depoculuk uygulamalarının da etkisiyle ürünlerini bekleten ve elinde ürün bulunan üreticilerimiz, ürünlerini mevcut piyasa fiyatlarından pazarlayabilmektedir. Dolayısıyla 6 ay önceki TMO alım fiyatlarının cari fiyatlarla karşılaştırılması doğru değildir.
Toprak Mahsulleri Ofisi mevcut sezondaki üretimimizin iç tüketimi karşılamayacak seviyede olmasını dikkate alarak tüketiciyi korumak görevini yerine getirmek amacıyla hasatla birlikte ithalat çalışmasına başlamıştır.
TMO tüm ithalatlarını açık ve şeffaf ihaleler yoluyla gerçekleştirmekte, bu ihaleler kanun ve yönetmelikler çerçevesinde yürütülmektedir. İthalat ihalelerimiz, rekabeti tesis etmek üzere yerli ve yabancı tüm isteklilere açık olarak azami sayıda katılımla gerçekleştirilmektedir. TMO’nun tabi olduğu mevzuatın yanında şeffaflık, hakkaniyet, eşitlik ve rekabetçilik ilkeleri gereği firmalar arasında ayrım yapılması söz konusu olamaz.
İthalat ihalelerinde yerli firmaların dışarıda bırakılması, rekabetçi fiyat alma imkânını ortadan kaldıracağı gibi ilgili mevzuata da aykırıdır.
İhalelerimize teklif veren yerli ve yabancı firmaların neredeyse tamamının yine gıda sektöründe imalat faaliyetleri de bulunmaktadır. Bu kapsamda ihalelerde en düşük fiyat teklifini vererek üzerine ihale bırakılan yerli bir firmanın yine yurt içindeki başka bir faaliyeti nedeniyle TMO’dan ürün almasının önüne geçilmesi kanunen mümkün değildir.
Bununla beraber un regülasyon çalışması kapsamında un fabrikalarına uygun fiyatla yapılan ekmeklik buğday satışlarında başvuru sahiplerinden Kuruluşumuzdan satın aldıkları buğdaydan elde ettikleri unu, fırınlara ve ekmek imalathanelerine uygun fiyatla satacaklarına dair “Fiyat Taahhütnamesi” alınmaktadır.
Çalışma kapsamında satışa açtığımız ekmeklik buğdaylar, satışlarımıza başvuran tüm un firmalarına taahhütleri oranında tahsis edilmekte olup un fabrikalarının taahhüt ettiği fiyatların tamamı peşin 185-200 TL/çuval arasındadır.
Dolayısıyla piyasaya uygun fiyatlı un satacağını taahhüt ederek TMO’dan ekmeklik buğday alan un fabrikalarının iddia edildiği gibi rant elde etme ihtimali bulunmamaktadır. Aksine mevcut taahhütlü satış sistemiyle gerçekleşen fiyat avantajı, tüketiciye yansıtılmış olmaktadır.
Aynı anlayış içerisinde besici ve yetiştiricilerimizin uygun fiyatla yem temin edebilmesini sağlamak amacıyla da yem regülasyon çalışması yürütülmektedir.
Bu çalışmalar kapsamında Toprak Mahsulleri Ofisi tarafından temmuz ayından itibaren 4,5 milyon ton hububat arz edilerek piyasalarda istikrar sağlanmış, tüketici korunmuştur.
Piyasalar TMO tarafından anlık olarak takip edilmekte olup gerekmesi durumunda ilave tedbirler de alınabilecektir. Halkımızca son dönemde piyasada yer alan yanıltıcı haberlere itibar edilmemesini rica ederiz.
Kamuoyuna saygıyla duyurulur.
TOPRAK MAHSULLERİ OFİSİ
